Bloghotvn

“Nghe nhạc có ý thức” là thông điệp đang được cư dân mạng hào hứng chia sẻ trên mạng xã hội những ngày qua.

Trong đêm trao giải Bài hát Việt vào tối 7/10, nhạc sĩ Quốc Trung và nhà báo Nguyễn Minh Đức lại tiếp tục mang thông điệp này đến khán giả bằng dòng chữ “nghe nhạc có ý thức” in trên chiếc áo thun mặc khi lên sân khấu trao giải.

Làm sao để việc nghe nhạc - trả tiền trở thành thói quen của khán giả là câu hỏi được lặp đi lặp lại trong rất nhiều buổi chuyện trò, gặp gỡ giữa các nhạc sĩ Quốc Trung, Anh Quân, Đức Trí, Võ Thiện Thanh…

Nhạc sĩ Huy Tuấn cho biết chính việc hãng Coca-Cola và Tập đoàn điện tử Samsung dừng quảng cáo trên website nhạc số Zing.vn vì chuyện vi phạm bản quyền âm nhạc vừa qua lại càng thôi thúc các nhạc sĩ quyết liệt hành động.

“Muốn người nghe thay đổi thói quen thì rất khó, cần phải có nhiều thời gian, nhất là khi “thói quen” này có lợi cho họ. Vì thế chúng tôi không hi vọng sẽ thay đổi được ngay thói quen “xài chùa” mà hi vọng những biện pháp này sẽ có tác dụng dần dần thay đổi ý thức của người nghe” - nhạc sĩ Huy Tuấn.

“Người nước ngoài đã nhìn rõ vấn đề trong khi những người bị ảnh hưởng trực tiếp như chúng tôi lại chưa cùng nhau cất lên tiếng nói của mình. Vấn nạn vi phạm bản quyền là chuyện mà nhạc sĩ, nghệ sĩ nào cũng bức xúc. Giải pháp mà chúng tôi cho là hiệu quả nhất lúc này chính là tất cả nghệ sĩ cùng lan truyền thông điệp, logo, hình ảnh để khán giả “nghe nhạc có ý thức” và các website nhạc số cũng phải xem xét lại”, nhạc sĩ Huy Tuấn chia sẻ.

Thực tế, lời kêu gọi “nghe nhạc có ý thức” kèm theo hình chiếc tai nghe tuy đơn giản nhưng vừa xuất hiện đã được sự hưởng ứng nhiệt tình từ các bạn trẻ.

Nhạc sĩ Huy Tuấn cũng cho biết khi anh và bạn bè tiến hành lan truyền thông điệp này, không ít người bảo "chẳng ăn thua gì" vì muốn chấm dứt hẳn tình trạng vi phạm bản quyền tràn lan như hiện nay thì phải có chế tài nghiêm ngặt.

Tuy nhiên, theo nhạc sĩ Huy Tuấn, suy nghĩ đó không đúng vì để có được những quy định rõ ràng về mặt pháp luật thì trước hết phải làm thay đổi ý thức của người nghe nhạc.

“Nhiều người cho rằng nghe và tải nhạc miễn phí trên mạng là chuyện bình thường. Vì thế trước tiên chúng tôi cần thay đổi cái suy nghĩ “bình thường” này thành “bất bình thường”. Và nếu không có một việc làm gì cụ thể để thay đổi suy nghĩ ấy cũng như chỉ nói suông mà không bắt tay vào làm thì đến 10 năm sau mọi chuyện cũng chẳng khác đi”, nhạc sĩ Huy Tuấn nói.

Nhạc sĩ cũng cho biết, trước hết sẽ vận động mọi người tiếp tục lan truyền thông điệp “nghe nhạc có ý thức” trên mạng xã hội hay bất kì nơi nào họ xuất hiện. Ngoài ra, sắp tới có thể sẽ có sáng tác riêng hoặc buổi diễn riêng của các nhạc sĩ, ca sĩ quan tâm đến vấn đề này nhằm tuyên truyền cho thông điệp.

“Chúng tôi không dám hi vọng mọi người sẽ thay đổi thói quen trong ngày một ngày hai. Nhưng nếu không có “phát súng” mở đầu này thì sẽ không có gì được thay đổi và thực hiện”, nhạc sĩ Huy Tuấn chia sẻ.

Trong khi các nhạc sĩ quyết tâm thay đổi nhận thức của người sử dụng các sản phẩm âm nhạc thì các website nhạc số, cụ thể là Zing, Nhaccuatui, Nhacvui, Socbay, Nghenhac cũng đang ráo riết chuẩn bị cho việc thu phí tải nhạc từ ngày 1/11 tới.

Trao đổiThanh Niên Online, ông Nguyễn Minh Kha, phụ trách truyền thông trang Nhacuatui cho biết: “Để chuẩn bị cho việc thu phí nhạc số (dự tính sẽ bắt đầu từ ngày 1/11), Nhaccuatui.com đã xây dựng hệ thống thanh toán “NCT XU” để giúp người dùng dễ dàng sử dụng dịch vụ bằng tiền nạp từ thẻ cào điện thoại, thẻ game, thẻ ATM nội địa, thẻ Visa Master và cả tin nhắn SMS”.

Tuy nhiên, vị này cũng chia sẻ rằng việc chuẩn bị dữ liệu cùng với các bên đối tác mất khá nhiều thời gian, công sức nhưng hi vọng sẽ kịp tiến độ cho ngày 1/11 tới.

Ông Nguyễn Thành Sơn, Giám đốc Marketing Công ty Cổ phần Quảng cáo Trực tuyến 24H, đại diện của trang Nhacvui cũng cho hay: “Phòng dự án của công ty chúng tôi đang làm lại trang nhạc để thêm vào đó chức năng tải về những bài hát có bản quyền mà Công ty cổ phần Tập đoàn MV (MVCorp) cung cấp. Chúng tôi cố gắng sẽ hoàn thành mọi việc trước ngày 1/11 để có thể cùng các website nhạc khác đi vào thu phí nhạc số. Thời gian đầu, chúng tôi chỉ thử nghiệm một số bài nhất định do MV Corp cung cấp chứ không áp dụng thu phí cho tất cả các bài hát. Đây là phép thử, cũng là bước khởi động để người dùng làm quen với việc thu phí nhạc số”.

Ông Sơn cho biết thêm, trước mắt Nhacvui có thể chỉ áp dụng hình thức trả tiền bằng tin nhắn, sau đó sẽ cố gắng hoàn thiện hệ thống thanh toán đến trước ngày 1/1/2013.

Các trang nhạc còn lại trong số kể trên cũng đã và đang hoàn thiện hệ thống thu phí tải nhạc. Đại diện các trang này khẳng định với Thanh Niên Online rằng chất lượng của nhạc tải về sẽ từ 128 kbps trở lên.

Riêng trang Zing.vn vừa đạt được thỏa thuận về bản quyền âm nhạc với Universal Music Group, thu phí người dùng Việt Nam đối với các bản ghi của Universal Music trên Zing MP3 dưới dạng nghe (streaming) và tải về (download).

Sau nhiều tháng đàm phán, ngày 5/10/2012, công ty cổ phần VNG, đơn vị chủ quản Zing.vn và Universal Music Group (một trong bốn hãng thu thanh lớn nhất thế giới hiện nay), đã đạt thỏa thuận sẽ cấp quyền nghe các bản ghi của Universal Music, dưới dạng nghe trực tuyến miễn phí (streaming) và tải nhạc có thu phí  cho người dùng Việt Nam trên toàn bộ hệ thống của Zing. Cũng theo thỏa thuận này, VNG cam kết gỡ bỏ tất cả các truy cập từ ngoài lãnh thổ Việt Nam vào các bản ghi của Universal Music trên Zing Mp3.

Hai bên cũng thống nhất sẽ hợp tác để phát triển ngành công nghiệp âm nhạc Việt Nam, thông qua việc mời các nghệ sĩ quốc tế tới biểu diễn ở Việt Nam và đưa các nghệ sĩ Việt Nam ra biểu diễn ở nước ngoài.

Đại diện cho Universal Music Việt Nam ông Nguyễn Phi Hùng cho biết, việc đạt thỏa thuận này là một bước tiến lớn để phát triển thị trường âm nhạc Việt Nam. Đồng thời phía Universal sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Zing trong việc đưa âm nhạc nước ngoài đến với Việt Nam và đưa âm nhạc Việt Nam ra thị trường quốc tế.

Trong khi đó, ông Vương Quang Khải, Phó Tổng giám đốc VNG cũng khẳng định, sau khi đạt thỏa thuận với Universal Music, Zing sẽ sớm hoàn tất việc ký kết hợp đồng bản quyền với các cá nhân, tổ chức đang sở hữu bản quyền các bản ghi nhạc số cả trong và ngoài nước.

Về việc tiến hành thu phí tải nhạc như thế nào, phía VNG cũng cho biết họ đang tiếp tục làm việc với Universal Music, để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dùng khi nghe và tải nhạc trên Zing.

Trước những động thái của Samsung và Coca-cola, cùng những cáo buộc vi phạm bản quyền, phía VNG cho biết, họ cũng đã quan tâm đến bản quyền các ca khúc quốc tế, tuy nhiên do việc đàm phán gặp nhiều khó khăn nên dù quá trình đàm phán diễn ra gần 1 năm nay nhưng vẫn chưa thể hoàn tất.

Cụ thể phía Zing MP3 cũng đã và đang trong quá trình đàm phán với đại diện các hãng nhạc lớn thế giới từ nhiều tháng nay. Đây là một quá trình khó khăn để có thể thuyết phục các doanh nghiệp nước ngoài chấp nhận một mô hình kinh doanh phù hợp với tập quán nghe nhạc của người dùng và tiềm năng của thị trường Việt Nam. Dự kiến, trong thời gian tới Zing MP3 sẽ công bố chính thức những thỏa thuận với các hãng sản xuất tác phẩm âm nhạc nước ngoài.

Như vậy, các ca khúc quốc tế trên Zing MP3 sắp tới sẽ có bản quyền và với việc một công ty lớn như VNG chú trọng đến việc này sẽ mở ra một hướng mới cho thị trường nhạc số sắp tới và có lẽ các công ty kinh doanh nhạc số còn lại cũng nên bước theo. Bởi trong thời điểm đã được các nước trên thế giới chú ý, nếu làm được như thế, các tổ chức bản quyền quốc tế sẽ nhìn thị trường nhạc số Việt Nam theo hướng khác và mở ra nhiều cơ hội đầu tư mới, thay vì để họ tác động các doanh nghiệp lớn rút quảng cáo như ở trên.

Mặc dù, việc tôn trọng bản quyền nhạc số ở Việt Nam đã có nhiều biến chuyển trong vài năm qua, khi rất nhiều trang nhạc lớn như mp3.zing.vn, nhaccuatui.com, nhac.vui.vn, yeucahat.com…đều đã tiến hành mua bản quyền các ca khúc trong nước tại Trung tâm Bảo vệ Quyền Tác giả Âm nhạc Việt Nam, Hiệp hội Công nghiệp Ghi âm Việt Nam (RIAV), hay kí độc quyền phát hành với các ca sĩ trong nước…Tuy nhiên, trong khi thị trường nhạc số trong nước ngày càng lớn và được các tổ chức bản quyền trên thế giới chú ý, thì bản quyền các ca khúc quốc tế, vẫn chưa được các công ty kinh doanh dịch vụ này chú trọng nhiều.

Cho đến thời điểm hiện tại mới chỉ có mỗi nhaccuatui.com mua được bản quyền các ca khúc quốc tế khi sử dụng chúng trên trang của mình, khi vào ngày 30/08/2011, nhaccuatui.com đã kí kết hai đại gia trong lĩnh vực sản xuất và ghi âm: Universal Music Group và Sony Music Entertainment, để phát hành các ca khúc quốc tế có bản quyền.

Rất nhiều người đã hi vọng sau bước đi tiên phong của nhaccuatui.com, đặc biệt là nếu ZingMP3 hoàn tất việc mua bản quyền ca khúc quốc tế thì các công ty trong nước cũng sẽ chú trọng đến vấn đề này.

Còn nhớ, vào ngày 20/9/2011, IFPI đã có văn bản gửi Cục Bản quyền tác giả thông báo và đề nghị Việt Nam kiểm tra, xử lí các webiste vi phạm bản quyền ca khúc quốc tế này. Theo đó, có 24 website của Việt Nam đã được IFPI gửi khuyến cáo, yêu cầu chấm dứt vi phạm, nhưng vẫn cố tình vi phạm quyền của các thành viên IFPI. Trong đó, socbay.com là website đã bị khuyến cáo 99 lần, zing.vn bị khuyến cáo 96 lần. Clip.vn, nghenhac.info, yeucahat.com, truongton.net, vietgiaitri.com.vn, bamboo.com, timnhanh.com, xalo.vn, tunglunghoahong.com, Soha.vn, nhac.vui.vn, hihihehe.com … cũng bị khuyến cáo lên tới vài chục lần. Bên cạnh đó, liên minh bản quyền IIPA, cũng nhiều lần cáo buộc các hành vi vi phạm bản quyền các ca khúc quốc tế ở các trang nhạc trực tuyến ở Việt Nam.

Chính vì thế, động thái của Samsung và Coca-cola rút quảng cáo khỏi Zing MP3 đã được IIPA hoan nghênh, đồng thời đây được xem như lời cảnh báo đến toàn bộ các công ty kinh doanh âm nhạc trực tuyến trong nước ở việc vi phạm bản quyền ca khúc quốc tế.